این نوشیدنی دلچسب مقصر اصلی افزایش اشتهایتان است!
عوامل مختلفی در افزایش اشتها دخیل هستند از جمله نوشابه های گازدار، این عوامل می توانند در صورت تداوم باعث افزایش وزن و بروز عوارض متعددی برای سلامت عمومی انسان شوند. متخصص تغذیه با اشاره به مضرات نوشابه های رژیمی گفت: در نوشابه های به اصطلاح رژیمی، اسید فسفریک مانند نوشابه های معمولی است و برای مبتلایان به بیماری کلیوی و پوکی استخوان مضر است.
این متخصص تغذیه ادامه داد: نوشابه های رژیمی مانند نوشابه های معمولی حاوی گاز کربنیک هستند که می تواند باعث مشکلات گوارشی و ریفلاکس شود. حس گزش خوشایندی که گاز کربنیک موجود در نوشابه در زبان فرد ایجاد می کند منجر به افزایش اشتها و مصرف بیشتر مواد غذایی در هر وعده غذایی می شود.
این متخصص تغذیه همچنین مصرف نوشابه های حاوی قندهای مصنوعی را منجر به برهم خوردن تعادل باکتری های مضر و مفید دستگاه گوارش عنوان کرد که در نهایت تمایل به مصرف شیرینی ها را در فرد افزایش می دهد.
دکتر منصور رضایی، متخصص تغذیه هم درباره اشتها آور بودن نوشابه های گازدار و سایر عوامل مؤثر در افزایش اشتها و عوارض این پدیده گفت: گار کربنیکی گه در نوشابه های گازدار اضافه می شود، موقتا می تواند محرک اشتها باشد. البته اثر کوتاه مدت و موقتی دارد. عوامل افزایش اشتها کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت هستند.
او ادامه داد: به عنوان مثال زمانی که افراد مکمل های «روی» می خورند، این ها بر هیپوتالاموس که مرکز تحریک اشتها است اثر می گذارند. نوشابه های گازدار نیز روی بزاق و زبان اثر موقت دارد و در آن لحظه اشتها را زیاد می کند. مراکز تنظیم اشتها در هیپوتالاموس است عوامل بسیار متعددی از جمله انتقال دهنده های عصبی (نوروترانسمیترها) می تواند اشتها را زیاد کند.
رضایی درباره سایر عوامل موثر در افزایش اشتها عنوان کرد: عوامل محیطی و گرما و سرما نیز در افزایش و کاهش اشتها نقش دارند، اتاق سرد و خنک می تواند در افزایش اشتها مؤثر باشند، اما اگر اتاق گرم باشد یا شما به عنوان مثال در کنار تنور نانوایی یا زیر آفتابی یا جایی بسیار گرم حضور داشته و خیس عرق شوید، گرمای محیط می تواند در کاهش اشتهای شما تاثیر بگذارد.
این متخصص تغذیه به عوارض اضافه وزن اشاره کرد و ضمن بیان اینکه هر نوع چاقی نمی تواند باعث افزایش وزن شود،گفت: مازاد کالری دریافتی ناشی از افزایش اشتها می تواند باعث ترشح برخی از هورمون ها مانند انسولین و چاقی و بروز بیماری کبد چرب شود. اضافه وزن نیز می تواند روی مفاصل اثر بگذارد. وزن زیاد یقینا با افزایش دردهای ناحیه مفاصل کمر و ستون فقرات همراه است.
بالا رفتن میزان اشتها در کل باعث افزایش وزن و چاقی می شود و این چاقی نیز می تواند زمینه برای ابتلا به بیماری هایی نظیر سرطان را ایجاد کند اما نه هر چاقی. به عنوان مثال یک تا دو کیلو اضافه وزن را نمی توان چاقی تلقی کرد. اگر در دراز مدت عادت کنیم به خوردن نوشابه های گازدار و یا غذاهای چرب و شور این ها می تواند باعث بروز عوارض و بیماری های زیادی شود. فردی با یکبار سیگار کشیدن یا یکبار پیتزا خوردن سرطان نمی گیرد.
رضایی عادت را در افزایش اشتها مؤثر دانست و گفت: عادت به هر روز نوشابه گذاشتن سر سفره غذا و افزایش مصرف نوشابه ها به طوری که در این مسیر دچار نوعی مداومت شویم می تواند ما را دچار اضافه وزن و عوارض زیادی کند. نوشابه مخاط دهان را به نحوی تحریک می کند که تمایل به خوردن بیشتر می شود.
در افزایش اشتها عوامل دیگری نیز مانند بو و رایحه و طعم خوب و دمای محیط و حتی دیدن مناظر دخیل هستند، به عنوان مثال رنگ قرمز در کنار سبز به شدت اشتها را تحریک می کند. گوجه فرنگی در کنار سبزی خوردن به شدت اشتها را تحریک می کند. عوامل متعددی در افزایش اشتها موثر هستند که نوشابه یکی از آن هاست.
او درباره عوامل موثر در افزایش و کاهش اشتهای کودکان هم توضیح داد: کودک یا بیماری که بی اشتها است کافی است بوی لیموترش، نارنج و سبزی خوردن و سبزی های معطر به وی بخورد تا اشتهایش باز شود. کودک یا بیماری که بی تحرک است و مدام در خانه یا بیمارستان است بی اشتها است، اما همین که فعالیت وی زیاد می‌شود یقینا میل به غذا در وی بیشتر می شود. مقایسه کنید و ببنید کارگر ساختمانی و کارمند پشت میز نشین با دو شکل متفاوت از اشتها غذا می خورند.
البته به تاکید این متخصص تغذیه عوامل مؤثر بر اشتها بسیار متعدد هستند که اثرات کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت دارند. زمانی که شما در یک منطقه سردسیر مانند استان های اردبیل و آذربایجان زندگی می کنید، به تدریج برای اینکه بتوانید سرمای محیط را تحمل کنید. غذای بیشتری می خورید و اشتهایتان بیشتر می‌شود. اما زمانی که در ناحیه بندر عباس یا سیستان و بلوچستان زندگی می کنید آنقدر هوا گرم و شرجی است که میل به غذا خوردن در شما کاهش می یابد.
رضایی درباره چرایی این مساله هم بیان کرد: شما در مناطق سرد غذا می خورید که بتوانید سرمای محیط را بهتر تحمل کنید. آن غذا باید صرف سوخت و ساز شود تا بتوانید در برابر سرما تاب بیاورید. اما در مناطق گرم‌تر شما نیاز به کالری ندارید، زمانی که این نیاز وجود ندارد اشتها هم پائین می آید.
این متخصص تغذیه با بیان اینکه در شرایط عادی نگرانی از سوء تغذیه کودک بی مورد است، تاکید کرد: دلایل اشتها در کودکان نیز به این صورت است که بچه زمانی که سال اول پس از تولد را رد می کند سرعت وزن گیری اش کم می شود، در نتیجه اشتهایش به شدت کاهش می یابد. اما چرا اشتهای کودک کم می شود؟ به دلیل اینکه نیاز وی به خوردن کاهش می یابد، وزن کودک از بدو تولد تا یک سالگی سه برابر می شود.
از سه کیلوگرم به ۹ کیلوگرم می رسد. اما سال دوم و سوم و چهارم پس از تولد مگر چقدر وزن اضافه می کند؟ هر سال ۲ تا ۳ کیلو گرم، بنابراین به دلیل نیاز کم به کالری اشتهای وی نیز کاهش می یابد. در این مقطع بسیاری از مادران نگران بی اشتهایی فرزند خود می شوند و تصور می کنند که وی دچار سوء تغذیه شده است. اما کودک سوء تغذیه نگرفته بلکه شتاب رشد وی کم می شود و به طور طبیعی اشتهای وی نیز کاهش می یابد
همشهری آنلاین
