این 8 توصیه مهم برای دور زدن پیش دیابت کلیدی هستند!
به گزارش مجله خبری فراز وب ، احتمالا اصطلاح پیش دیابت به گوش تان خورده است. اگر هم تا امروز چیزی درباره آن نشنیده اید، لازم است که حتما مراقب باشید و اطلاعات خود را در این زمینه بیشتر کنید.
موضوع این است که پیش دیابت، یک مرحله قبل از ابتلا به دیابت است که در صورت اصلاح سبک زندگی، قابل برگشت است اما اگر خود مراقبتی نکنید، ممکن است به دیابت نوع ۲ مبتلا شوید و در این صورت دیگر راه برگشتی ندارید و مجبورید این بیماری و عوارض ناشی از آن را ۲۴ ساعته تحمل کنید و تا پایان عمر هم دارو مصرف کنید.
پیش دیابت، حالتی است که قند خون بالاتر از حد طبیعی اما پایین تر از محدوده دیابت است. برای تشخیص این وضعیت آزمایش های مختلفی وجود دارد. از آزمایش قند خون ناشتا گرفته تا آزمایش قند خون پس از دو ساعت و قند خون سه ماهه و … . اگر قند خون شما بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ باشد، این یعنی شما در مرحله پیش دیابت و در یک قدمی ابتلا به دیابت هستید. اگر هم قند خون شما بالاتر از ۱۲۵ باشد، یعنی شما به دیابت نوع ۲ مبتلا شده اید.
آمار پیش دیابتی ها ۲ برابر دیابتی ها!
تعداد افرادی که در مرحله پیش دیابت قرار دارند، ۲ برابر افراد مبتلا به دیابت است. این آماری است که خود وزارت بهداشت به تازگی اعلام کرده است. طبق این آمار، حدود ۷.۵ میلیون نفر در ایران مبتلا به دیابت هستند و تخمین زده می شود که بیش از ۱۳ میلیون نفر به پیش دیابت مانند «اختلال قند ناشتا» یا «اختلال تحمل گلوکز» مبتلا باشند. بنابراین اگر تعداد جمعیت کشور را ۸۵ میلیون نفر در نظر بگیریم، درمجموع حدود ۲۰ میلیون نفر به دیابت و پیشدیابت مبتلا هستند.
دکتر شکور امیدی، رئیس انجمن دیابت ایران به همشهری آنلاین می گوید: «نه تنها بیش از یک سوم ایرانی ها به یکی از انواع دیابت مبتلا هستند، بلکه حدود ۷۰ درصد دیابتی ها از بیماری خود خبر ندارند. در ضمن سن این بیماری در کشور پایین آمده و به دوره دبیرستان و راهنمایی رسیده است.»
بدی ماجرا این است که دیابت نوع ۲ یک بیماری خاموش است و هیچ علائم بالینیِ مشخصی ندارد. برای همین تقریبا نیمی از افراد مبتلا از بیماری خود خبر ندارند. بر عکس دیابت نوع ۱ که پر سر و صدا است و علائم بارزی دارد و معمولا هم از دوره کودکی و نوجوانی شروع می شود.
تنها راه برای پی بردن به این که در آستانه ابتلا به دیلابت هستیم یا نه، این است که هر ۶ ماه یک بار حتما برای آزمایش خون یا چکاپ مراجعه کنیم و وزن خود را طوری کنترل کنیم که هرگز دچار اضافه وزن و چاقی نشویم و شاخص توده بدنی ما از ۲۵ بالاتر نرود. انجام این دو کار به خصوص برای افرادی که سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲ را دارند، یک ضرورت است و شوخی بردار نیست.
درست است که پیش دیابت معمولاً بدون علامت است، اما علائمی وجود دارند که می توانند هشدار دهنده باشند و به ما بگویند که احتمالا دارید به سمت دیابتی شدن می روید. علائمی مثل اضافه وزن، چاقی به خصوص چاقی در ناحیه شکم، سابقه خانوادگی دیابت، فشار خون بالا، کلسترول و تری گلیسرید بالا و حتی مشکلی مثل سندرم تخمدان پلی کیستیک.
اگر ۲ علامت مهم از این علائم را دارید، مثلا اگر هم چاق هستید و هم سابقه خانوادگی دیابت را دارید، ممکن است در آینده نزدیک به این بیماری مبتلا شوید.
رئیس انجمن دیابت ایران می گوید: «اگر قند خون ناشتای فردی ۲ بار پیاپی بالای ۱۲۶ باشد، می گوییم او به دیابت مبتلا شده است. پس نیاز است که همه افراد حداقل سالی یک بار برای آزمایش خون مراجعه کنند. در دنیا نرم افزارهای دقیقی طراحی شده که با پرسیدن چند سوال از فرد به او می گویند که دیابت دارد یا نه.»
دیابت، بیماری است که می تواند به تمام اعضای بدن آسیب بزند و عضوی نیست که از این بیماری در امان بماند. این را دکتر امیدی می گوید و ادامه می دهد: وقتی قند خون بالا می رود، وارد سلول نمی شود، نمی سوزد و انرژیش آزاد نمی شود. بلکه باعث غلظت خون می شود خون به علت غلظت بالا نمی تواند جریان داشته باشد. وقتی هم خون حرکت نکند، نمی تواند مواد غذایی و داروها را به اعضای بدن برساند و درنتیجه همه اعضای بدن درگیر می شوند.
8 توصیه مهم برای دور زدن پیش دیابت
کارشناسان تاکید می کنند که حتی اگر سابقه خانوادگی دیابت داشته باشید، با اصلاح سبک زندگی می توانید خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا حد زیادی کاهش دهید و حتی از آن پیشگیری کنید. ژنتیک، نقش مهمی در ابتلای افراد به بیماری ها دارد، اما سبک زندگی سالم می تواند تأثیر ژنتیک را تعدیل کند یا دست کم ابتلا به این بیماری را تا چند دهه عقب بیندازد.
مطالعات نشان داده که با اصلاح سبک زندگی، حتی در افرادِ با سابقه خانوادگی قوی دیابت، میتوان خطر ابتلا را تا ۵۰ تا ۸۰ درصد کاهش داد. اگرچه احتمال ابتلا به دیابت در افراد با سابقه خانوادگی به دلیل ژنتیک هیچ وقت به صفر نمی رسد، اما سبک زندگی سالم می تواند شروع دیابت را برای دهه ها به تأخیر بیندازد.
برای آن که از مرحله پیش دیابت دور شویم و خود را از دست دیابت نوع ۲ نجات دهیم، انجام چند کار الزامی است که به چند مورد آن در بالا هم اشاره ای کردیم.
اصلاح رژیم غذایی
شما نمیتوانید هم دچار اضافهوزن یا چاقی باشید و هم انتظار داشته باشید که از دیابت در امان بمانید. نمی توانید در طول روز هرچقدر که خواستید، خوراکی های حاوی قند و شکر و چربی مصرف کنید و توقع داشته باشید که بیمار هم نشوید. پس قدم اول برای دور ماندن از دیابت مصرف غذاهای کمکالری، کم چرب و کم قند و افزایش فیبر (سبزیجات، میوهها، غلات کامل) است. از نوشیدنیهای شیرین هم باید پرهیز کنید.
کاهش وزن
حتی کاهش ۵ تا ۷ درصدی وزن بدن می تواند خطر ابتلا به دیابت را تا ۵۸ درصد کاهش دهد. پس اگر دچار اضافه وزن هستید یا چاق محسوب می شوید، حتما و حتما کاهش وزن را در برنامه خود بگنجانید. چون چاقی یکی از مهم ترین فاکتورهای خطرِ دیابت نوع ۲ محسوب می شود. به خصوص اگر سابقه خانوادگی دیابت را داشته باشید.
فعالیت بدنی
نه تنها باید وزن خود را کنترل کنید و به تناسب اندام برسید، بلکه باید فعالیت بدنی کافی هم داشته باشید. ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی متوسط در هفته (مثل پیاده روی سریع، شنا در استخر، دوچرخه سواری و …) می تواند خطر ابتلا به دیابت را در شما کاهش دهد و حتی آن را به صفر برساند. می توانید حداقل ۲ بار در هفته تمرینات قدرتی انجام دهید. بسته به ظرفیت و کشش بدن تان یک نوع ورزش را انتخاب کنید و به آن پایبند باشید.
مدیریت استرس
ارتباط استرس و دیابت از نظر علمی ثابت شده است. پس لازم است استرس های روزمره خود را به شیوه های مختلف کاهش دهید و کنترل کنید.
خواب کافی و با کیفیت
خوب نامنظم و ناکافی، یکی از مولفه ها برای قرار دادن ما در مسیر ابتلا به دیابت است. پس طوری برنامه ریزی کنید که شب ها ۶ تا ۸ ساعت بخوابید. در ضمن خیلی مهم است که هر شب رأس ساعت ثابت و مشخصی بخوابید و صبح ها هم رأس یک ساعت ثابتی بیدار شوید. خواب کافی، منظم و باکیفیت می تواند استرس روزانه را هم کنترل کند. بنابراین خیلی با یکدیگر مرتبط هستند.
کنترل فشار خون و چربی خون
شاید فکر کنید فشار خون بالا چه ربطی به دیابت دارد؟ اما باید بدانید که فشار خون و چربی خون بالا با ایجاد التهاب مزمن و آسیب زدن به عروق، مقاومت به انسولین را افزایش می دهند. فشار خون بالا جریان خون به پانکراس را مختل می کند و تولید انسولین را کاهش می دهد. چربی های ناسالم هم موجب تجمع چربی در کبد و عضلات می شود و کنترل قند خون را دشوار می کند.
ترک سیگار و الکل
الکل حاوی کالری زیادی است و مصرف بیش از حد آن می تواند باعث چاقی بهویژه در ناحیه شکم شود که ریسک دیابت را بالا می برد. درضمن الکل می تواند عملکرد طبیعی کبد را هم مختل کند. کبد نقش مهمی در تنظیم قند خون دارد و اختلال در آن می تواند قند خون را افزایش دهد. سیگار هم با افزایش چربی شکمی مرتبط است که عامل اصلی مقاومت به انسولین است.
انجام چکاپ سالانه
آزمایش خون سالانه یا ۶ ماه یک بار را پشت گوش نیندازید. چون خیلی از بیماری ها از جمله دیابت نوع ۲ فقط با انجام آزمایش خون، خود را نشان می دهند یا به شما هشدار می دهند که در آستانه ابتلا هستید و بنابراین شما فقط بعد از چکاپ می توانید به درستی مراقب سلامت خود باشید.
با رعایت این این توصیه ها می توانید پیش دیابت را دور بزنید و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهید. حتی اگر سابقه خانوادگی این بیماری را دارید.
منبع: همشهری آنلاین