آیا هوش مصنوعی شغل ها را از بین می برد؟
هوش مصنوعی امروز دیگر یک آرمان خیالی در آینده نیست؛ واقعیتی است که در حوزه‌های مختلف تحولی اساسی ایجاد کرده است. با این حال، این فناوری چالش‌های تازه‌ای را در حوزه امنیت سایبری و حفاظت از داده‌های شخصی به‌همراه دارد.
سه مدیر ارشد از شرکت‌های مایکروسافت، کارفور و ایبردرولا در نشستی در مادرید درباره وضعیت کنونی و آینده هوش مصنوعی گفت‌وگو کردند.
این نشست در اقامتگاه سفیر فرانسه در مادرید و به مناسبت «شب نوآوری فرانسه» برگزار شد؛ رویدادی که با همکاری سفارت فرانسه در اسپانیا و سازمان بازرگانی بیزنس فرانس برای تقویت همکاری میان شرکت‌ها برگزار می‌شود.
در این مراسم، النا گونزالس بلانکو گارسیا، مدیر بخش هوش مصنوعی برای منطقه اروپا، خاورمیانه و آفریقا در مایکروسافت؛ خاویر مالو، مدیر ارشد اطلاعات شرکت کارفور اسپانیا و رافائل سان خوان، مدیر نوآوری در ایبردرولا، درباره روندهای تازه در حوزه هوش مصنوعی و تأثیر آن بر آینده سخن گفتند.
گونزالس بلانکو که از چهره‌های باسابقه این حوزه به شمار می‌رود، با اشاره به «سرعت سرسام‌آور» تحولات در این عرصه گفت: «حتی برای کسانی که خودشان مدل‌ها را توسعه می‌دهند، پیگیری همه تغییرات غیرممکن است». او تاکید کرد که هدف اصلی باید این باشد که هوش مصنوعی از محیط آزمایشگاهی وارد زندگی واقعی شود و شرکت‌ها بتوانند آن را در مسیر تحول خود به کار گیرند.
طبق پژوهشی از مؤسسه مک‌کینزی در سال ۲۰۲۴ حدود ۷۸ درصد شرکت‌ها در بخشی از فعالیت‌هایشان از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. اما به گفته مدیر هوش مصنوعی مایکروسافت «این رقم کمتر از واقعیت است» او می‌گوید: «ما اکنون در مرحله پذیرش واقعی هوش مصنوعی هستیم. هر شرکتی که هنوز وارد این مرحله نشده از قافله عقب مانده است.»
یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل نحوه استفاده شرکت‌ها از داده‌های شخصی کاربران و اعتماد عمومی به آنهاست. بر اساس نتایج تحقیق «مانیتور هوش مصنوعی ایپسوس ۲۰۲۵» حدود ۴۰ درصد از شهروندان اسپانیایی بر این باورند که شرکت‌ها از اطلاعات شخصی آنان به‌درستی محافظت نمی‌کنند.
خاویر مالو، مدیر فناوری کارفور در این باره گفت: «به‌عنوان یک شهروند خطر را درک می‌کنم اما اگر داده‌هایمان را به اشتراک نگذاریم از پیشرفت جا می‌مانیم. به‌عنوان یک متخصص تاکید می‌کنم که شرکت‌ها سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در امنیت سایبری انجام می‌دهند هرچند هیچ‌کس نمی‌تواند تضمین صد در صدی بدهد.»
گونزالس بلانکو نیز معتقد است نگرانی‌ها بیش از اندازه بزرگ‌نمایی شده است: «ما سال‌هاست که در شبکه‌های اجتماعی اطلاعات خود را به اشتراک می‌گذاریم. مهم این است که به‌جای ترس، فناوری را بشناسیم و هوشمندانه از آن استفاده کنیم.» رافائل سان خوآن از ایبردرولا نیز افزود: «امنیت سایبری همیشه مسابقه‌ای است که مجرمان یک گام جلوترند اما مقررات و اصول اخلاقی نیز در حال پیشرفت‌اند تا توازن را برقرار کنند».
او تاکید کرد که هر انقلاب فناورانه‌ای خطر سوءاستفاده مجرمان را به‌دنبال دارد و در نتیجه آینده هوش مصنوعی چالش‌هایی جدی برای کسب‌وکارها و نهادهای نظارتی ایجاد می‌کند.
اروپا از آمریکا و چین عقب مانده است
هر سه کارشناس تاکید کردند که اسپانیا و اتحادیه اروپا در سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی از رقبای بزرگی چون آمریکا و چین عقب مانده‌اند. گونزالس بلانکو گفت: «مسئله فقط بودجه نیست؛ باید به این فناوری باور داشت و از ترس شکست رها شد.» سان خوان نیز افزود که این موضوع تنها محدود به اسپانیا نیست و یک روند کلی در اروپا است و مالو از کمبود جسارت و جاه‌طلبی برای رقابت با قدرت‌های بزرگ انتقاد کرد.
طبق گزارش مک‌کینزی در سال ۲۰۲۵ تنها یک درصد از شرکت‌ها گفته‌اند که هوش مصنوعی را به‌صورت گسترده در فرآیندهای کاری خود به‌کار گرفته‌اند؛ رقمی که نشان می‌دهد تا چه اندازه ظرفیت افزایش بهره‌وری نادیده گرفته شده است.
نماینده مایکروسافت در ادامه از شرکت فرانسوی «میسترال» به‌عنوان نمونه موفقی یاد کرد که با توسعه مدل‌های زایشی هوش مصنوعی نشان داده «اروپا هم اگر روی استعداد و نوآوری سرمایه‌گذاری جدی داشته باشد می‌تواند در سطح جهانی رقابت کند.»
آیا هوش مصنوعی شغل‌ها را از بین می‌برد؟
هر سه کارشناس در پاسخ به نگرانی‌ها درباره جایگزینی انسان با ماشین تاکید کردند که هدف هوش مصنوعی جایگزینی انسان نیست بلکه تقویت توان انسان است. ارزش افزوده‌ای که انسان ایجاد می‌کند همواره ضروری خواهد بود. نباید فراموش کرد که هوش مصنوعی دچار «خطا» می‌شود.
گونزالس بلانکو یادآور شد: «نیم قرن است که می‌شنویم ماشین‌ها انسان را کنار خواهند زد اما چنین نشده است.» او به گفت‌وگویی در دهه ۱۹۷۰ با ماروین مینسکی، بنیان‌گذار نخستین آزمایشگاه هوش مصنوعی در ام‌آی‌تی اشاره کرد که گفته بود «فناوری شیوه کار ما را تغییر می‌دهد اما ارزش انسان را از بین نمی‌برد.»
سان خوآن نیز گفت دانش و تجربه انسانی همچنان «غیرقابل جایگزین» است و مالو افزود: «آینده در همکاری میان انسان و ماشین است؛ شرکت‌هایی پیشتاز خواهند شد که میان هوش مصنوعی و هوش احساسی تعادل برقرار کنند.»
به باور آنان حتی شرکت‌های کوچک و متوسط هم می‌توانند از هوش مصنوعی بهره ببرند. گونزالس بلانکو توضیح داد: «هوش مصنوعی کاربردی به ما اجازه می‌دهد بر اساس تخصص خود رقابت کنیم. موضوع تولید فناوری نیست بلکه استفاده درست از آن است. آگاهی محلی و تخصص بخشی می‌تواند مزیتی تعیین‌کننده باشد.» مالو نیز گفت: «امروز هرکسی که ایده‌ای خوب و توان اجرای آن را داشته باشد، می‌تواند موفق شود. هیچ‌وقت دسترسی به بازار تا این اندازه باز نبوده است.»
در پایان نشست از حاضران پرسیده شد که هوش مصنوعی چه کاری را هرگز نخواهد توانست انجام دهد؟ پاسخ همه یکی بود «ابراز احساست، همدلی و رهبری». سان خوآن گفت: «هوش مصنوعی می‌تواند تاج محل را بسازد اما هرگز نخواهد فهمید که دوست داشتن کسی که آن را می‌سازد به چه معناست.»
به گفته این سه کارشناس هوش واقعی که انسان را از ماشین متمایز می‌کند همچنان در احساسات، خلاقیت و شهود نهفته است.
خبر آنلاین
