تجهیز ازمایشگاه مولکولی

تجهیز آزمایشگاه مولکولی

آزمایشگاه های مولکولی قلب تپنده‌ی زیست‌شناسی و پزشکی مدرن هستند؛ جایی که دانشمندان به بررسی دقیق اجزای سازنده‌ی حیات DNA، RNA و پروتئین‌ها می‌پردازند تا رازهایی را کشف کنند که آزمایش‌های سنتی قادر به شناسایی آن‌ها نیستند.

چه کارهایی در آزمایشگاه مولکولی انجام می‌شود؟

آزمایشگاه‌های مولکولی در زمینه‌ی تشخیص‌های مولکولی تخصص دارند، از جمله:

•  تحلیل مواد ژنتیکی برای شناسایی جهش‌ها، عفونت‌ها یا بیماری‌های ارثی
•  استفاده از تکنیک‌هایی مانند PCR برای تکثیر DNA جهت بررسی دقیق
•  توالی‌یابی ژن‌ها برای درک ریشه‌ی بیماری‌ها
•  شخصی‌سازی درمان‌ها بر اساس پروفایل ژنتیکی هر فرد

تکنیک‌های رایج

•  واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR): تکثیر بخش‌هایی از DNA برای تحلیل
•  الکتروفورز ژل: جداسازی قطعات DNA بر اساس اندازه
•  استخراج DNA/RNA: جداسازی مواد ژنتیکی از سلول‌ها
•  توالی‌یابی نسل جدید (NGS): خواندن سریع و دقیق کل ژنوم

در ادامه سه مورد از دستگاه های مهم در آزمایشگاه ژنتیک و مولکولی که نقش اساسی و مهمی دارند، می پردازیم.

دستگاه Realtime PCR

دستگاه Real time PCR یا qPCR (Quantitative PCR) یکی از پیشرفته‌ترین ابزارها در آزمایشگاه‌های زیست‌مولکولی است که برای تکثیر و اندازه‌گیری هم‌زمان DNA یا RNA در طول فرآیند PCR استفاده می‌شود.

ویژگی‌های کلیدی دستگاه ریل‌تایم PCR

• اندازه‌گیری در لحظه: برخلاف PCR سنتی که فقط در پایان نتیجه می‌دهد، qPCR در طول فرآیند تکثیر، سیگنال فلورسانس را اندازه‌گیری می‌کند و امکان مشاهده‌ی روند واکنش را فراهم می‌سازد.
• حساسیت و دقت بالا: این دستگاه‌ها قادرند مقادیر بسیار کم DNA را با دقت بالا شناسایی کنند، حتی در نمونه‌های پیچیده.
• کنترل دقیق دما: با استفاده از المنت‌های حرارتی مانند Peltier، دمای دقیق و یکنواخت در تمام چاهک‌ها حفظ می‌شود.
• قابلیت مولتی‌پلکس (Multiplexing): امکان شناسایی چندین هدف ژنتیکی در یک واکنش با استفاده از رنگ‌های فلورسانس مختلف مانند FAM، HEX، ROX و Cy5.
• رابط کاربری ساده: بسیاری از مدل‌ها دارای صفحه‌نمایش لمسی و نرم‌افزارهای کاربرپسند هستند که تحلیل داده‌ها را آسان می‌کنند.
• اتصال و مدیریت داده‌ها: قابلیت اتصال به شبکه برای اشتراک‌گذاری داده‌ها و دسترسی از راه دور.

🧪 کاربردهای رایج

• تشخیص بیماری‌های عفونی: مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها با دقت بالا و سرعت زیاد.
• تحلیل بیان ژن: بررسی میزان فعالیت ژن‌ها در سلول‌ها یا بافت‌ها.
• شناسایی جهش‌های ژنتیکی: در بیماری‌های ارثی یا سرطان‌ها.
• غربالگری آلرژن‌ها و نشانگرهای زیستی (Biomarkers).

دستگاه نانودراپ اسپکتروفتومتر

دستگاه نانودراپ اسپکتروفتومتر یکی از ابزارهای کلیدی در آزمایشگاه‌های شیمی، زیست‌شناسی و داروسازی است که برای اندازه‌گیری شدت نور در طول موج‌های مختلف استفاده می‌شود. این دستگاه به ما کمک می‌کند تا بفهمیم یک ماده چقدر نور را جذب یا عبور می‌دهد، که برای شناسایی و تعیین غلظت مواد بسیار مهم است.

کاربردها

• تعیین غلظت مواد: مانند پروتئین‌ها، DNA، داروها و یون‌ها
• تحلیل رنگ و کیفیت مواد غذایی یا دارویی
• شناسایی ترکیبات ناشناخته در محلول‌ها
• مطالعه واکنش‌های شیمیایی در زمان واقعی (کینتیک واکنش)

دستگاه PCR

دستگاه پی سی آر (واکنش زنجیره‌ای پلیمراز) که به آن ترمال سایکلر یا تقویت‌کننده DNA نیز گفته می‌شود، یکی از ابزارهای حیاتی در آزمایشگاه‌های زیست‌مولکولی و بیوتکنولوژی است. این دستگاه برای تکثیر بخش‌های خاصی از   DNA  یا  RNA استفاده می‌شود، به ‌طوری ‌که از یک نمونه کوچک می‌توان میلیون‌ها نسخه تولید کرد.

کاربردها

• تشخیص بیماری‌های ژنتیکی و عفونی مانندHIV ، هپاتیت،  HPV و …
• تحقیقات ژنتیکی و کلون‌سازی
• پزشکی قانونی و اثر انگشت ژنتیکی
• بررسی جهش‌های ژنی و تعیین توالی DNA

اهمیت دستگاه های تخصصی و پیشرفته حوزه آزمایشگاهی

اهمیت دستگاه‌های پیشرفته و تخصصی در آزمایشگاه‌ها را نمی‌توان دست‌کم گرفت این تجهیزات ستون فقرات تحقیقات علمی، پزشکی و صنعتی هستند. در ادامه، دلایل کلیدی اهمیت آن‌ها را مرور می‌کنیم:

نقش حیاتی در دقت و صحت نتایج

• دستگاه‌های پیشرفته مانند میکروسکوپ‌های الکترونی، کروماتوگرافی گازی (GC) و اسپکتروسکوپی امکان مشاهده و تحلیل دقیق نمونه‌ها را فراهم می‌کنند.
• ابزارهایی مثل پیپت پرکن و سمپلرهای دیجیتال خطای انسانی را کاهش داده و دقت اندازه‌گیری را بالا می‌برند.

تسهیل فرآیندهای پیچیده تحقیقاتی

• تجهیزات تخصصی مانند سانتریفیوژ و دستگاه PCR برای جداسازی سلول‌ها یا تکثیر DNA ضروری‌اند و در تحقیقات ژنتیکی و پزشکی کاربرد گسترده دارند.
• دستگاه‌هایی مثل رفراکتومتر در صنایع غذایی و شیمیایی برای اندازه‌گیری غلظت محلول‌ها بسیار مؤثر هستند.

افزایش بهره‌وری و سرعت عمل

• تجهیزات مدرن با قابلیت‌های اتوماتیک، زمان انجام آزمایش‌ها را کاهش داده و امکان پردازش هم‌زمان چند نمونه را فراهم می‌کنند.
• این موضوع به‌ویژه در آزمایشگاه‌های صنعتی و داروسازی که حجم کاری بالایی دارند، اهمیت دارد.

ارتقاء ایمنی و کاهش خطرات

• دستگاه‌هایی مانند هودهای شیمیایی و دوش‌های اضطراری از انتشار بخارات سمی و آسیب‌های شیمیایی جلوگیری می‌کنند.
• تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکش‌های مخصوص در کنار دستگاه‌های دقیق، محیطی امن برای پژوهشگران فراهم می‌سازند.

پیشرفت علمی و رقابت جهانی

• آزمایشگاه‌هایی که از تجهیزات به‌روز بهره می‌برند، توانایی تولید داده‌های قابل اعتماد و انتشار مقالات علمی معتبر را دارند.
• این امر باعث ارتقاء جایگاه علمی کشور در سطح بین‌المللی می‌شود.

شرکت درمان نگار آیندگان، تجهیز کننده و تامین کننده دستگاه و کیت های مولکولی است که با ارائه گارانتی و خدمات پس از فروش و با بیش از یک دهه تجربه در حوزه با افتخار در کنار مراکز تحقیقاتی، آزمایشگاه‌های تخصصی و دانشگاه‌ها و … قرار دارد.