استرس و نقش آن در ناباروری

استرس یک خطر جدی برای سلامتی است، زیرا باعث کمبود خواب، مشکلات در روابط اجتماعی، مشکلات و سلامت جنسی می‌شود و اغلب کیفیت زندگی را دچار افت می‌کند. بر اساس اسناد و شواهد به دست آمده، این نتایج حاصل می‌شود که افسردگی بر باروری تأثیر گذاشته و همچنین می‌تواند با سرکوب کردن میل جنسی، دفعات آمیزش را کاهش داده و در آخر باعث حاصل شدن ناباروری یا کاهش باروری شود. علاوه بر این، بسیاری از زنان به دلیل مشکلات ناباروری شروع به پرخوری می‌کنند که باعث تکثیر سلول‌های چربی و عدم تعادل هورمونی می‌شود. استرس یکی از علل ناامنی‌های غیر قابل توضیح در زوج هاست و نقش استرس بر ناباروری همواره مورد بحث بوده است.

آیا استرس باعث ناباروری مردان میشود؟

ناباروری چیست؟

اگر زنی کمتر از ۳۵ سال سن داشته باشد و با وجود داشتن رابطه جنسی و استفاده نکردن از راه و طریق‌های پیشگیری از بارداری به مدت یک سال باردار نشده باشد، نابارور نامیده می‌شود. همین قاعده و قانون برای مردان بالای ۳۵ سال صادق است اما مدت زمان آن طیف از افراد، شش ماه است که با گذشت این زمان نابارور نامیده می‌شوند. این مشکل در ۱۰ الی ۱۵درصد از خانوار‌ها دیده می‌شود. بر اساس آمارگیری‌ها و نتایج حاصل شده، ۴۰ درصد علت ناباروری به آقایان و ۴۰ درصد علت ناباروری مربوط به خانم‌ها است. گرچه در این آمارگیری ۱۰ درصد علت مربوط به هر دو قشر بوده و فقط برای ۱۰ درصد از زوجین این علت همچنان نامشخص است.

انواع استرس و تاثیر آن در ناباروری

هر عاملی که باعث ورود فشار غیرطبیعی به بدن شود، به عنوان استرس شناخته می‌شود. این عامل می‌تواند روانی (مثل حرکات غیرمنتظره) یا فیزیکی (مثل احساس سردی بسیار) یا شیمیایی (مثل مسمومیت غذایی یا تعریق) باشد. گاهاً ممکن است ماهیچه‌های بدن شما سفت شوند یا فشار خون ممکن است افزایش یابد.

استرس‌ های گذرا و لحظه‌ ای

این طیف از استرس کاملاً مقطعی و گذرا بوده که دلیل وجود آن‌ها می‌تواند درگیری ذهنی، تنش و افکار دردمند باشد. این حالت‌ها می‌توانند باعث بروز حالت‌هایی چون درد معده عصبی، سردرد، تهوع و… شوند.

استرس‌ کرونیک

از کرونیک می‌توان به عنوان بدترین استرس یاد کرد. به دلیل حضور همیشگی این حالات در حوالی‌مان، آن را به طور جدی در نظر نمی‌گیریم و در آینده متوجه نتیجه منفی آن می‌شویم. آلودگی صوتی و ترکیبات درون مواد غذایی از عوامل مؤثر بر تشدید استرس کرونیک هستند. با مدیریت سبک زندگی، دوری از مشکلات و حواشی و… تا حدودی می‌توانید از این استرس و اثرات ناشی از آن دور باشید. کرونیک اثراتی نامطلوب روی سطح تحمل افراد نسبت به وقایع ناخوشایند، کاهش کیفیت سلامت، تضعیف سیستم ایمنی بدن و… می‌گذارد.

استرس زمان کودکی

نمره اختلال رفتاری شناختی نقص (ACE) به مشکلاتی اشاره دارد که فرد لزوماً در حال حاضر آن را تجربه نمی‌کند، اما در سال‌های اولیه رشد رخ داده است. هر چه این نمره بالاتر باشد بیانگر این مفهوم است که مشکلات روانی شایع‌تری در فرد وجود دارد.

استرس خوب

به استرس‌های مثبت و خوب، eustress نیز گفته می‌شود. استرس مثبت شما را به خوبی از منطقه راحتی خود خارج می‌کند. استرس مثبت باعث می‌شود یاد بگیرید، رشد کنید و قوی‌تر شوید. مثلاً استفاده و سوار شدن در قطار در یک شهربازی سرگرم‌کننده و هیجان‌انگیز است. سواری مدتی طول می‌کشد و سپس احساس سرخوشی می‌کنید. از ورزش می‌توان به عنوان گونه‌ای مثبت و خوب از استرس اشاره کرد. برای مثال در حین تمرین کمی احساس خستگی می‌کنید، اما بعد از تمرین احساس خوبی دارید و بعد از حدود یک ساعت این احساس برطرف می‌شود. چنین حالاتی بیانگر دریافت حس و حال مثبتی از استرس است.

استرس ‌های پیاپی

استرس مزمن هنگامی رخ می‌دهد که فرد در تقابل با موانع و مشکلات موجود احساس شکست یا بی‌پناهی برداشت کند. لازم به ذکر است که بنیاد و ریشه این حس به دوران کودکی فرد بر می‌گردد که حتی با گذشت چندین وقت هم نتوانسته آن‌ها را درک کرده و با حس‌های موجود کنار بیاید. این عدم توانایی ریشه در نظام و تربیت عقیدتی وی دارد که این سبک باعث آزار او شده و به مرور زمان فرد را پرخاشگر، منزوی و گوشه گیر می‌کند.

آیا استرس قابل اندازه ‌گیری است؟

افراد از نظر میزان استرسی که در طول روز تجربه می‌کنند، متفاوت هستند. برخی از مردم را خونسرد می‌نامند. برخی دیگر به راحتی عصبانی می‌شوند و گروهی دیگر هم اصلاً عصبانی نمی‌شوند. در زمان‌های مکرری از زندگی میزان استرس و اضطراب به غایت خود می‌رسد و حتی ممکن است منجر به اختلالات روانی شود. اهمیت اندازه‌گیری استرس در اینجا واضح است. شما می‌بایست مقدار استرسی که در طول زندگی با آن تقابل می‌کنید را در مقابل حد و حدود تحمل خود اندازه‌گیری نمایید.

از طرفی دیگر، آستانه برخورد با هر رویداد ناگوار متفاوت است. برای مثال، استرس حاصل از طلاق و جدایی با استرس دریافت شده از تغییر جایگاه و مقام در محل کار متفاوت است. به همین خاطر، هر فردی باید میزان استرسی را که در زندگی خود تجربه می‌کند، به طرز صحیح بررسی و کنترل کرده تا بتواند برای وقوع و مهار آن به درستی تصمیم بگیرد. برای اندازه‌گیری و پیمایش استرس راه‌ها و ابزار‌های گوناگونی وجود دارد. با طی این مسیر در نهایت شما متوجه می‌شوید که به کدام نوع استرس (مزمن، مکرر، لحظه‌ای) دچار هستید. بدین منظور تست‌های روانشناسی متعددی وجود دارد که در صورت تمایل می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.

بین استرس و ناباروری رابطه بیولوژیکی برقرار است؟

هر زمان که بدن شما احساس استرس می‌کند، غده هیپوتالاموس در مغز سیگنالی به غده هیپوفیز می‌فرستد که نشان می‌دهد استرس داشته و به کمک نیاز دارید. غده هیپوفیز با ارسال سیگنالی به غدد فوق کلیوی به این درخواست کمک پاسخ می‌دهد و به آن‌ها می‌گوید که هورمون استرس کورتیزول را آزاد کنند. کورتیزول در مقادیر سالم مفید است. در میان چیز‌های دیگر، این هورمون به تنظیم قند خون کمک می‌کند تا در مواقع اضطراری انرژی داشته باشید.

هیپوتالاموس و غده هیپوفیز نه تنها هورمون‌های استرس را تنظیم می‌کنند بلکه همچنین آن‌ها مسئول تنظیم سیگنال‌های هورمون تولید مثل هستند. هیپوتالاموس هورمون آزاد‌کننده گنادوتروپین ترشح می‌کند. گنادوتروپین برای غده هیپوفیز فرمانی صادر می‌کند که هورمونی تحت عنوان لوتئین ترشح کند. محققان امروزه  رابطه بین استرس و بارداری را کشف کرده‌اند.

کشور بریتانیا یکی از این کشور‌ها بوده که در آزمایش خود قصد به آزمایش ۲۵۰ زن داشت. روند کار به این صورت بود که این نفرات باید به ۶ طریق گوناگون باردار می‌شدند. در مادامی که این روند آزمایشی برقرار بود، سطح کورتیزول، آلفا آمیلاز و هورمون‌های ناشی از استرس این نفرات نیز بررسی می‌شد. همچنین در زمانی که نفرات در بارورترین روز‌های ممکن خود بودند، از ‌مانیتور تخمک‌گذاری استفاده کردند تا مطالعه دقیق‌تری نسبت به این روند و جزئیات آن داشته باشند. با بررسی‌های انجام شده دریافتند خانم‌هایی که از غلظت آلفا آمیلاز بالاتری برخوردار بودند، به زمان بیشتری برای بارداری نیاز داشتند.

از کشور‌های دیگری که این بررسی‌ها و آزمایشات را آغاز کردند، میشیگان و تگزاس بود. این مجموعه قصد بررسی ارتباط بین هورمون‌های کورتیزول و آلفا آمیلاز با زمان بارداری را داشت. جامعه آماری این مجموعه از بریتانیا بیشتر بوده و مقداری حدوداً ۴۵۰ نفر در این جامعه حضور داشتند. پزشکان و محققان این مجموعه به این ماحصل رسیدند که خانم‌هایی که دارای بیشترین سطح هورمون آلفا آمیلاز را دارا هستند، نیاز به زمان بیشتری برای بارداری نسبت به سایر بانوان خواهند بود. این مجموعه برخلاف مجموعه تحقیقاتی قبلی، رابطه‌ای میان زمان بارداری و میزان کورتیزول درک و دریافت نکرد.

آیا استرس می‌ تواند باعث ناباروری شود؟

سوال پر تکرار این است که آیا استرس میتواند باعث ناباروری شود؟ دوستان خوش نیت به شما می‌گویند آرامش خود را حفظ کنید. نگران نباشید. بارداری در راه است، اما هر چقدر هم که این توصیه انتظار ناخوشایند باشد، ممکن است ذره‌ای حقیقت در آن وجود داشته باشد. شواهد جدید نشان می‌دهد که استرس بر باروری تأثیر می‌گذارد. اخیراً در مطالعاتی به چنین نتیجه‌ای رسیده‌اند که زنانی که دارای سطح بیشتری از آلفا آمیلاز هستند، برای اقدام به بارداری با مشکلاتی بیشتر مواجه می‌شوند. این نکات عملی می‌تواند به کاهش استرس در هنگام تلاش برای باردار شدن کمک کند:

بیان احساسات

هر روز احساسات خود را روی کاغذ بیاورید. این راهی برای خلاص شدن از شر اضطرابی است که از به اشتراک گذاشتن مستقیم آن با دیگران اجتناب می‌کنید. سپس می‌توانید تصمیم بگیرید یادداشت‌ها را دور بیندازید یا آن‌ها را برای خواندن به هر فردی که می‌خواهید نشان دهید.

ورزش

پیاده روی، شنا، یوگا یا سایر ورزش‌های متوسط ​​می‌تواند استرس شما را کاهش دهد و فواید بیشتری داشته باشد. زنان دارای اضافه وزن که از طریق فعالیت بدنی وزن کم می‌کنند که این امر به باروری آن‌ها کمک خواهد کرد. به عنوان مثال، چربی اضافی بدن باعث می‌شود که بدن استروژن اضافی تولید کرده که تخمک‌گذاری را مختل می‌کند.

مشاوره و روان درمانی

زنی که برای بارداری اقدام کرده باشد به کسی نیاز دارد که با او همدردی و همدلی کند. مشاوره راهی برای تخلیه سردرگمی، ناامیدی و ناامیدی شما است. پیوستن به گروه‌های حمایتی و صحبت با زنان دیگر با مشکلات مشابه نیز می‌تواند کمک کند.

برگرفته از: https://hamrahcompanion.com/